Kina, Teatry

Kino Pionier 1907
Spacerek po szczecińskim Śródmieściu nie byłby pełny bez krótkiej historii jednego z najstarszych do dziś działających kin na świecie - szczecińskiego studyjnego kina Pionier 1907 mieszczącego się na parterze kamienicy przy al. Wojska Polskiego 2. W 2005 kino zostało wpisane do Księgi Rekordów Guinessa jako najstarsze działające kino na świecie. W roku 2021 kino straciło jednak ten tytuł na rzecz otwartego w 1902 roku francuskiego L'Idéal Cinéma – Jacques Tati w Aniche. Ale opowiadajmy tę historię od początku, czyli od kina Welt-Theatre powstałego w tym miejscu w 1907 (stąd kino Pionier 1907). Jego założycielem był Otto Blauert. Następnie właścicielami byli - od 1909 Albert Pietzke, a po jego śmierci podczas I wojny światowej wdowa po nim, która prowadziła je do końca II wojny światowej. Budynek, jak i kino, nie zostały zniszczone w wyniku wojny. Po wojnie utworzono tam kino Odra, w 1950 roku przemianowane na kino Pionier. W 2001 kino kupili Jerzy Miśkiewicz i Wacław Szewczyk. Kino oprócz sali studyjne posiada w piwnicy budynku kino-kawiarnię Kiniarnia, w której również wyświetlane są filmy.

Bibliografia: Marek Łuczak, “Szczecin. Śródmieście, Nowe Miasto”. Szczecin 2015, s. 610-612; Bogdana Kozińska, Maciej Słomiński, Grzegorz Solecki, “Szczecin, praktyczny przewodnik turystyczny”, Szczecin 2009, s. 136.

Fotografie ze zbiorów Marka Łuczaka oraz Ewa Kaptur.

Kino Kosmos
W sąsiedztwie kina Pionier 1907 w 1957 roku rozpoczęto budowę dużego kina “Kosmos” zaprojektowanego przez Andrzeja Korzeniowskiego. Otwarto je 24 stycznia 1959 roku - ówcześnie było to jedno z największych i najnowocześniejszych kin szerokoekranowych w Polsce. Modernistyczny betonowy budynek zdobiła umieszczona nad głównym wejściem mozaika autorstwa plastyka Emanuela Messera i rzeźbiarza Sławomira Lewińskiego. Kino działało do 2003, po zakończeniu działalności planowano stworzenie w tym miejscu centrum rozrywki, a budynek miał zostać wyburzony. Nie doszło jednak do tego - budynek został wpisany do rejestru zabytków i istnieje do dziś. Bibliografia: Marek Łuczak, “Szczecin. Śródmieście, Nowe Miasto”. Szczecin 2015, s. 628-632; Bogdana Kozińska, Maciej Słomiński, Grzegorz Solecki, “Szczecin, praktyczny przewodnik turystyczny”, Szczecin 2009, s.136; Obrona Kina Kosmos. Wywiad z Ewą Stanecką, Wojewódzkim konserwatorem Zabytków w Szczecinie, „Zabytki” nr 4 (13), lipiec-sierpień 2006.

Fotografie ze zbiorów Marka Łuczaka i Ewa Kaptur.

Kino Helios
Pora na ostatnią historię związaną ze śródmiejskimi kinami Szczecina, którą przedstawimy podczas tegorocznej, pierwszej odsłony Spacerku po szczecińskim Śródmieściu. Cały czas znajdujemy się w dzielnicy Śródmieście-Zachód (jednak już nie przy al. Wojska Polskiego, ale dochodzącej do niej zaraz za rogiem ulicy Krzywoustego, pod numerem 9-10). W bezpośrednim sąsiedztwie kina Pionier i dawnego kina Kosmos, mieści się Centrum Handlowo-Rekreacyjne “Kupiec”, a w nim jeszcze jedno, najmłodsze kino szczecińskiego Śródmieścia - należące do łódzkiej sieci Helios. Sieciowe kino Helios to osesek w porównaniu do blisko stu piętnastoletniego kina Pionier i Kosmosu, który istniał przez blisko pół dekady, powstało bowiem na początku XXI wieku. Sale kinowe (jest ich cztery) znajdują się na pierwszej kondygnacji “Kupca”. Mogą one pomieścić łącznie przy pełnym obłożeniu 1222 widzów. Kino Helios posiada sale kinowe również na Prawobrzeżu Szczecina, w Outlet Parku na osiedlu Słonecznym. Oprócz standardowego repertuaru nowości kinowych, można w Heliosie obejrzeć projekty specjalne, do których należą coponiedziałkowe kino konesera, kino kobiet, Helios dla dzieci, projekcje Kultury Dostępnej i transmisje spektakli Helios na scenie, a także popularne nocne maratony filmowe, np. popularne maratony horrorów.

Bibliografia: Marek Łuczak, “Szczecin. Śródmieście, Nowe Miasto”. Szczecin 2015, s. 632-633. Bogdana Kozińska, Maciej Słomiński, Grzegorz Solecki, “Szczecin, praktyczny przewodnik turystyczny”, Szczecin 2009, s. 135. Wiadomości na stronie kina Helios.

Zdjęcia Ewa Kaptur.

Teatr Lalek Pleciuga
Spacerując po północnej części szczecińskiego Śródmieścia, napotykamy na swej trasie przy pl. Teatralnym 1 nową siedzibę teatru lalek Pleciuga, przeniesionego z miejsca, na którym znajduje się obecnie budynek Galerii Handlowej Kaskada, w którym Pleciuga istniała od 1972 roku. Nie była to pierwsza siedziba tego teatru. W 1953 powstał teatr lalek Rusałka, od 1954 mieszczący się przy Orła Białego 5. Teatr ten przeniesiono do willi przy Woj. Polskiego 64 i przemianowano właśnie na Teatr Lalek Pleciuga w 1958 roku. Budynek nowego teatru przy pl. Teatralnym 1 uroczyste otwarcie miał 30 maja 2009 roku. Ma on 3 kondygnacje - na parterze główna sala teatralna z blisko 300 miejscami, hol, sala kameralna, sanitariaty oraz barek. Na piętrze mieszczą się garderoby, pracownie lalek, sala konferencyjna, sala prób, pokoje gościnne i administracyjne, w piwnicy zaś pomieszczenia magazynowe i techniczne. Przed teatrem zbudowano plac zabaw dla dzieci oraz podświetlaną fontannę, zaopatrzoną dodatkowo w głośniki, odtwarzające muzykę. W budynku mieści się również kawiarnio-lodziarnia z prawdziwym rarytasem - egzotycznymi tajskimi lodami.

Bibliografia: Marek Łuczak, “Szczecin. Śródmieście, Nowe Miasto”. Szczecin 2015, s. 618-626.

Fotografie ze zbiorów Marka Łuczaka i Ewy Kaptur.